Ο οργανισμός παιδικής προστασίας Γη των ανθρώπων/ Terre des hommes Hellas ως οργανισμός που προωθεί ένα σύστημα δικαιοσύνης φιλικό προς τα παιδιά, κατέθεσε σχόλια στη Δημόσια διαβούλευση, για το νομοσχέδιο «Παρεμβάσεις στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για την επιτάχυνση και την ποιοτική αναβάθμιση της ποινικής δίκης – Εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου για την πρόληψη και την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας»
Η Terre des hommes Hellas καλωσορίζει τις τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα, οι οποίες αυστηροποιούν το πλαίσιο στις περιπτώσεις όπου αξιόποινες πράξεις στρέφονται κατά ανηλίκων. Την ίδια στιγμή, εκφράζει την έντονη αντίθεση της στην τροποποίηση του άρθρου 127 ΠΚ, η οποία διευρύνει τις περιπτώσεις όπου προβλέπεται η δυνατότητα κράτησης ανηλίκων. Η διεύρυνση αυτή αφορά περιπτώσεις αδικημάτων, στις οποίες, με το ισχύον καθεστώς, επιβάλλονται αναμορφωτικά μέτρα.
Υπενθυμίζουμε πως η εν λόγω τροποποίηση έρχεται σε αντίθεση με το πνεύμα της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, η οποία ορίζει ότι η κράτηση ενός παιδιού θα πρέπει να αποτελεί έσχατο μέτρο. Η τροποποίηση του άρθρου 127 ΠΚ διευρύνει σημαντικά το πεδίο εφαρμογής της διάταξης, με αποτέλεσμα η κράτηση παιδιών να μην αποτελεί πλέον έσχατο μέτρο. Το γεγονός αυτό θα αυξήσει σημαντικά τον αριθμό των ανήλικων κρατουμένων στην Ελλάδα.
Η Terre des hommes Hellas, γενικότερα, δεν υποστηρίζει την κράτηση ανηλίκων. Η κράτηση έχει βαθιές και αρνητικές επιπτώσεις στα παιδιά, θέτοντας σε κίνδυνο την ψυχολογική και σωματική τους υγεία αλλά και την ομαλή τους ανάπτυξη. Επηρεάζει ολόκληρη την οικογένεια καθώς πολλά παιδιά ενδέχεται να χάσουν την στήριξη του οικογενειακού τους περιβάλλοντος ή να αναλάβουν ευθύνες που δεν αναλογούν στον βαθμό της ωριμότητάς τους. Ο ποινικός εγκλεισμός των ανηλίκων οδηγεί επίσης στον στιγματισμό και στην περιθωριοποίηση με αποτέλεσμα πολλές φορές την υποτροπή λόγω της εξοικείωσης με εγκληματικές συμπεριφορές.
Η πολύχρονη εμπειρία μας στο πεδίο τόσο στην Ελλάδα άλλα και σε άλλες χώρες ανά τον κόσμο έχει δείξει πως τα περιστατικά βίας ανηλίκων δεν είναι παρά μία αντανάκλαση της κοινωνίας στην οποία μεγαλώνουν. Μέσα από τις δράσεις μας με παιδιά έχουμε παρατηρήσει ότι τα περισσότερα παιδιά που έρχονται σε σύγκρουση με το νόμο αντιμετωπίζουν πολλαπλά προβλήματα στο σπίτι τους ή και στις κοινότητές τους, ή/και αντιμετωπίζουν την πίεση των συνομηλίκων τους σε σχέση με την ανάληψη κινδύνων, όπως οι μικροκλοπές και η χρήση ουσιών.
Οι παρεμβάσεις, λοιπόν, χρειάζεται να είναι ολιστικές και να επικεντρώνονται στην πρόληψη για να επιτευχθούν τα βέλτιστα δυνατά αποτελέσματα. Πρέπει να αναγνωρίζουν τα βαθύτερα αίτια της παραβατικής συμπεριφοράς ενός παιδιού και να προσδιορίζουν τις κατάλληλες υπηρεσίες για να βοηθήσουν το παιδί να αντιμετωπίσει τα προβλήματά του. Οι απαιτούμενες υπηρεσίες μπορεί να περιλαμβάνουν υποστήριξη για βασική εκπαίδευση και κατάρτιση δεξιοτήτων, απασχόληση, προγράμματα απεξάρτησης όπου χρειάζεται και οικογενειακή συμβουλευτική.
Προτείνουμε την απόδοση μεγαλύτερης έμφασης στην επιβολή εναλλακτικών μέτρων, όπως τα μέτρα επιμέλειας, η κοινωφελής εργασία, η παρακολούθηση ειδικών προγραμμάτων και κυρίως οι διαδικασίες αποκαταστατικής δικαιοσύνης όπως η συνδιαλλαγή θύτη και θύματος του άρθρου122 ΠΚ.
Η οργάνωσή μας, με ειδικά σχεδιασμένα προγράμματα, όπως το τρέχον «i-Restore 2.0» θα συνεχίσει να προωθεί ένα σύστημα δικαιοσύνης το οποίο θα είναι φιλικό προς τα παιδιά, έχοντας επίκεντρο την πρόληψη και την αποκατάσταση.
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήσετε με την Παναγιώτα Κανελλοπούλου, Συντονίστρια Προγραμμάτων Πρόσβασης στη Δικαιοσύνη, στο panagiota.kanellopoulou@tdh.org.
Μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά τα σχόλια και τις προτάσεις της Terre des hommes Hellas, ανά άρθρο, στο αρχείο: