Παρά τις θετικές προσπάθειες της κυβέρνησης τον τελευταίο χρόνο, το ένα τέταρτο των παιδιών προσφύγων δεν πήγε σχολείο σύμφωνα με νέα έκθεση που δημοσιεύθηκε σήμερα από τρεις οργανώσεις στην Ελλάδα, ανάμεσά τους η Τerre des hommes Hellas.
Αθήνα, 31 Aυγούστου 2022 – Η ελληνική κυβέρνηση εξακολουθεί να μην εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της να διασφαλίσει ότι όλα τα παιδιά θα εγγράφονται και θα πηγαίνουν στο σχολείο, σύμφωνα με νέα έκθεση, η ελληνική εκδοχή της οποίας δημοσιεύθηκε σήμερα από το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, Terre des hommes Hellas και Save the Children. Η πρωτότυπη έκθεση στα αγγλικά κυκλοφόρησε στις 18 Ιουλίου.
Με τίτλο «Χρειάζεται να Γίνει Καλύτερα: Βαθμολογώντας τις προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης για την εκπαίδευση των παιδιών προσφύγων», η έκθεση αναλύει έξι βασικούς δείκτες – α) εγγραφή, β) φοίτηση, γ) πρόσβαση στην εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς, δ) μεταφορά στα σχολεία, ε) επαρκές προσωπικό και έγκαιρο προγραμματισμό, και στ) δράση για τον τερματισμό της εχθρότητας και της ξενοφοβίας της κοινότητας - που προηγουμένως είχαν εντοπιστεί ως βασικά εμπόδια. Για καθένα από αυτά, η κυβέρνηση έλαβε έναν βαθμό που κυμαίνεται από την πλήρη εκπλήρωση των υποχρεώσεών της (Α) έως την επιδείνωση της κατάστασης από πέρυσι (Αποτυχία).
Η έκθεση δείχνει ότι η κυβέρνηση έχει κάνει βελτιώσεις ή σημαντικές βελτιώσεις σε ορισμένους τομείς, σε σύγκριση με το σχολικό έτος 2020-2021. Ωστόσο, οι κυβερνητικές πολιτικές όπως ο περιορισμός της πρόσβασης στο άσυλο, η διακοπή της κοινωνικής υποστήριξης για τους αιτούντες άσυλο και η άρνηση παροχής επισιτιστικής υποστήριξης σε αναγνωρισμένους πρόσφυγες, απορριφθέντες αιτούντες άσυλο και όσους δεν είναι εγγεγραμμένοι στο Σύστημα Υποδοχής και Ταυτοποίησης, έχουν επιδεινώσει σοβαρά τις συνθήκες ζωής των οικογενειών, με συνέπεια να επηρεάζεται και η πρόσβαση και η φοίτηση των παιδιών στο σχολείο.
Η Ελένη Πασιά του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες δήλωσε: "Η κυβέρνηση απέχει ακόμη πολύ από την εκπλήρωση των υποχρεώσεών της και πρέπει να λάβει επείγοντα μέτρα ενόψει της επόμενης σχολικής χρονιάς. Καταρχάς, θα πρέπει να εγγράψει όλα τα παιδιά στα δημόσια σχολεία. Αλλά ακόμη και τα εγγεγραμμένα παιδιά δεν μπορούν να πάνε στο σχολείο εάν δεν υπάρχουν προγραμματισμένα μαθήματα, αν δεν έχουν προσληφθεί δάσκαλοι ή οργανωθεί η μεταφορά των παιδιών ή εάν οι οικογένειές τους είναι άπορες. Πρέπει να δούμε την κυβερνητική δράση για την αντιμετώπιση όλων αυτών των ζητημάτων».
Ένα από τα παιδιά που έδωσαν συνέντευξη για την έκθεση, ο F., 15 ετών από το Αφγανιστάν, εξήγησε τα ζητήματα: «Δεν πηγαίνω σχολείο. Είμαι στην Ελλάδα με την οικογένειά μου 3 χρόνια. Τον τελευταίο χρόνο είμαστε στην Αθήνα. Νωρίτερα για 2 χρόνια μέναμε στη Θεσσαλονίκη στο καμπ των Διαβατών, αλλά δεν ήμασταν επίσημα εγγεγραμμένοι γιατί δεν υπήρχε χώρος. Ζούσαμε σε μια σκηνή. Μας είπαν ότι θα έχω το δικαίωμα να πηγαίνω στο σχολείο από τη στιγμή που θα εγγραφούμε επίσημα».
Η Μελίνα Σπαθάρη της Terre des hommes Hellas δήλωσε: «Καθώς αυξάνεται ο αριθμός των οικογενειών χωρίς πρόσβαση στο άσυλο, εντοπίζουμε όλο και περισσότερες οικογένειες σε απόγνωση και εξαθλίωση, με συνεχή αγωνία για την εύρεση τροφής, στέγης και για το αύριο. Χωρίς στέγη πάνω από το κεφάλι τους, χωρίς δουλειά και πεινασμένες, πώς θα καταφέρουν οι οικογένειες να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο;».
«Είναι σαφές ότι έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος στην εκπαίδευση προσφύγων και μεταναστών τον τελευταίο χρόνο, αλλά η κυβέρνηση εξακολουθεί να μην εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της», δήλωσε ο Daniel Gorevan της Save the Children, προσθέτοντας «Η ελληνική κυβέρνηση έχει την ευκαιρία να χτίσει πάνω στην πρόοδο και να εξασφαλίσει ότι κανένα παιδί δεν θα μείνει πίσω. Δεν πρέπει να την αφήσει να πάει χαμένη».
Για αυτήν την έκθεση, το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ), η Save the Children και η Terre des hommes Hellas/Tdh εξέτασαν επίσημα στατιστικά στοιχεία και δεδομένα για να μετρήσουν την απόδοση της κυβέρνησης σε σύγκριση με την προηγούμενη σχολική χρονιά. Πραγματοποίησαν επίσης 13 εστιασμένες ομαδικές συζητήσεις με συνολικά 53 παιδιά από 12 διαφορετικές χώρες, στις προσφυγικές δομές Ριτσώνας και Λαγκαδικίων, στο Διαπολιτισμικό Κέντρο «Πυξίδα» του Ε.Ε.Ε., στο Κέντρο Υποδοχής αιτούντων άσυλο «Φιλοξένειο» του Δήμου Θεσσαλονίκης και στο γραφείο του ΕΣΠ στη Θεσσαλονίκη. Πραγματοποιήθηκαν επίσης συζητήσεις με γονείς, επαγγελματίες, ανθρωπιστικούς φορείς και φορείς όπως η UNICEF και ο Διαμεσολαβητής.
Οι τρεις οργανώσεις εντάσσουν αυτή την πρωτοβουλία στο πλαίσιο της γενικότερης δράσης τους ως το Δίκτυο Συνηγορίας για τα Δικαιώματα του Παιδιού που αποτελείται από περισσότερες από είκοσι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Μαζί παρακολουθούν τα θέματα που αφορούν στα παιδιά που μετακινούνται και παρεμβαίνουν σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο με στόχο όλα τα παιδιά να απολαμβάνουν τα δικαιώματά τους, όπως ορίζονται στη Διεθνή Σύμβαση.
Για περισσότερες πληροφορίες και συνεντεύξεις σχετικά με αυτό το θέμα, στείλτε email στη Μελίνα Σπαθάρη, Υπεύθυνη Συνηγορίας και μια εκ των συγγραφέων της έκθεσης στο melina.spathari@tdh.ch